Giấc ngủ rất quan trọng đối với sức khỏe của bé. Tuy nhiên, có rất nhiều yếu tố tác động đến giấc ngủ của bé. Cha mẹ cần hiểu những trở ngại này để giúp bé có những giấc ngủ chất lượng.
Nỗi sợ hãi
Đối với các bé, cảm giác sợ hãi hay lo lắng trong lúc ngủ là một trong những lí do chính khiến bé khó ngủ. Bé thường sợ bóng tối, sợ ma hay đơn giản là sợ ở một mình. Nếu bé có trí tưởng tượng phong phú, chúng có thể nghe những âm thanh trong đêm và sợ khiếp lên. Hãy trang trí phòng bé thật thân thuộc và ấm áp sao cho nằm trên giường và nhìn quanh phòng, bé có thể thấy an tâm.
Lo lắng và căng thẳng
Khi lo lắng hay căng thẳng, bé cũng có thể khó ngủ. Cha mẹ cần quan sát và tìm hiểu để giúp bé nếu thấy bé căng thẳng vì chưa hoàn thành xong bài tập viết, lo ngày mai cô giáo phạt, hay sợ vì bị một bạn nào đó bắt nạt… Cha mẹ phải giúp bé điều chỉnh và cân bằng.
Những thay đổi lớn
Những thay đổi lớn hay một cú sốc xảy ra có thể khiến bé không ngủ được, chẳng hạn gia đình có người mất hay chuyển nhà đến một địa điểm mới. Trong suốt giai đoạn đó, để cảm thấy thoải mái và an ủi hơn, có thể để bé ngủ cùng với những gì bé quý mến như tấm ảnh của mẹ, chú gấu bông hay cô búp bê. Có lẽ sẽ mất ít thời gian để thích nghi, nhưng bé sẽ quen dần.
Cảm thấy không thoải mái
Nóng bức, lạnh, giận dữ hay chật chội đều có thể khiến bé khó ngủ. Để tránh những trường hợp trên, trước khi bé ngủ, cha mẹ nên chú ý các vấn đề sau:
- Trên giường không vứt bừa đồ chơi hay sách vở, quần áo.
- Hướng dẫn bé bật quạt khi cảm thấy nóng bức và mặc thêm quần áo, mang vớ (tất) khi cảm thấy lạnh.
- Có thể cho bé uống ly sữa hay chiếc bánh nhỏ nếu bé cảm thấy đói trước giờ đi ngủ.
- Hãy cho bé biết những tình huống nào bé cần phải nói và gọi cho cha mẹ: cảm thấy khó chịu trong người (đau bụng, đau nhức trên người); giật mình giữa đêm, gặp ác mộng thường xuyên; khó ngủ từ 1-2 đêm.
Làm sao để bé ngủ ngon hơn?
Đối với hầu hết các bé, giấc ngủ đến rất tự nhiên, nhưng tập một số thói quen cũng có tác dụng hỗ trợ tốt cho giấc ngủ:
- Cố gắng đi ngủ đúng giờ mỗi đêm, điều này giúp cơ thể tạo thành thói quen nhất định.
- Tạo thói quen trước khi ngủ, có nghĩa là thói quen ấy là dấu hiệu báo cho cơ thể biết đã đến giờ ngủ như vệ sinh người sạch sẽ hay nghe đọc sách, truyện ngắn, nghe bản nhạc du dương hay nghe mẹ hát ru.
- Không dùng thức ăn và thức uống có chứa caffein như nước coca, soda, socola và kem cà phê trước giờ ngủ.
- Không xem chương trình rùng rợn vào buổi tối.
- Không chơi game, học vẽ, làm toán trên giường, cần tạo cho bé cảm giác lên giường chỉ để ngủ.
- Trong trường hợp khó ngủ, hướng dẫn bé nhắm mắt và đếm thầm 1,2,3… lặp đi lặp lại thì bé sẽ dễ ngủ hơn.
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng
Trưởng khoa Nhi – BV Bạch Mai