Từ tháng 2 - 6 hằng năm là thời điểm thường xảy ra dịch bệnh thủy đậu. Chu kỳ bệnh bùng phát thành dịch lớn trong cộng đồng khoảng 3-4 năm một lần.
Bệnh thủy đậu là gì?
Bệnh thủy đậu (trái rạ, phỏng rạ), do siêu vi trùng Varicella zoster gây ra, là bệnh sốt phát ban có bóng nước gây ngứa toàn thân, xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng đa số là trẻ em.
Bé bị thủy đậu, khi nói, ho, hắt hơi, khóc…, các vi-rút sẽ phát tán ra không khí. Khi chúng ta hít vào thì vi-rút sẽ theo vào cơ thể, sinh sôi thành “tập đoàn” hoặc khi chúng ta tiếp xúc gần với mụn nước của bé đang bệnh cũng có thể bị lây nhiễm. Thậm chí, khi bé tiếp xúc với dụng cụ học tập, quần áo, đồ chơi của những bé khác có chứa vi-rút gây bệnh thì bé cũng có thể bị lây thủy đậu. Chính vì vậy, các nơi công cộng, nơi đông người như trường học, nhà máy, văn phòng… sẽ là môi trường dễ lây nhiễm thủy đậu nhất.
Ngoài ra, bệnh thủy đậu cũng truyền qua nhau thai từ mẹ sang con nếu mẹ bị nhiễm thủy đậu khi mang thai.
Vi-rút thủy đậu gây bệnh ra sao?
Sau khi vi-rút xâm nhập vào cơ thể, bệnh sẽ bộc phát sau thời gian ủ bệnh chừng 14-15 ngày. Bé có thể bị sốt nhẹ, sổ mũi, biếng ăn, không chịu chơi, ngứa... Bé bị thủy đậu nếu không được quan tâm chăm sóc kỹ, để bé gãi móng tay vào mụn nước, mụn nước vỡ ra gây nhiễm trùng. Lẽ ra, siêu vi trùng này chỉ gây tổn thương ở bề mặt da, nay sẽ được các vi khuẩn cơ hội khác “đánh hội đồng”, làm da tổn thương sâu và gây sẹo khi bé đã lành bệnh.
Nguy hiểm hơn, vi-rút có thể xâm nhập thẳng vào máu, tàn phá các cơ quan như thận, não, gan… gây tình trạng sốt dao động. Lúc nà,y bé li bì, quờ quạng tay chân, co giật và có thể gây viêm não. Những trường hợp này, nếu tích cực hồi sức, chữa trị thì cũng để lại di chứng thần kinh như điếc, động kinh, trí tuệ chậm phát triển.
Chủ động phòng ngừa
Bệnh thủy đậu lây lan sớm, độ lây lan cao nên chủng ngừa bằng vắc-xin là biện pháp hữu hiệu giúp ngăn ngừa bệnh và giảm độ nặng của bệnh. Nên tiêm vắc-xin thủy đậu cho bé từ 12 tháng tuổi trở lên, với phác đồ 2 liều, liều thứ 2 cách liều đầu tốt nhất sau 6 tuần.
Cha mẹ nên đưa bé đến các bệnh viện sản, nhi, trung tâm y tế dự phòng để được tư vấn tiêm ngừa thủy đậu.
BS Trương Hữu Khanh
Trưởng khoa Nhiễm, BV Nhi Đồng 1, TP.HCM