Chăm sóc bé bị sốt

Sốt là một trong những triệu trứng thường gặp nhất ở trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ. Ta có thể nhận biết bé sốt một cách dễ dàng: mắt và má bé hồng hào, mắt mất đi vẻ tinh nhanh. Sờ trán, chân tay bé thấy nóng rực, đo nhiệt độ cơ thể bé cho phép ta xác định và đánh giá mức độ sốt.

Làm thế nào để biết bé bị sốt?
1. Sờ trán và chân tay của bé và so sánh với bé khác

Đo nhiệt độ cơ thể bé em là cách chắc chắn nhất để biết bé sốt. Cần theo dõi và đánh giá mức độ sốt của bé.

2. Đo nhiệt độ ở nách bé em bằng nhiệt kế thủy ngân

• Lau khô hõm nách
• Vẩy nhiệt kế đến mức thủy ngân xuống còn 35⁰C
• Đặt nhiệt kế vào hõm nách bé và kẹp tay bé lại để giữ cho nhiệt kế khỏi rơi
• Sau 5 phút lấy nhiệt kế và đọc số độ ở mức thủy ngân trên nhiệt kế.

Có thể khi đó để bé nằm nghỉ, quần áo mặc vừa phải.

3. Nhiệt độ bình thường của cơ thể:

Khi đo nhiệt độ ở nách, nhiệt độ bình thường từ 36⁰5 - 37⁰5

4. Bé sốt khi nhiệt độ ở nách trên 37⁰5

• Bé số nhẹ: từ 37⁰5-38⁰C
• Bé sốt vừa: từ 38-39⁰C
• Bé sốt cao: từ 39-40⁰C
• Bé sốt rất cao: nhiệt độ trên 40⁰C

Vì sao bé bị sốt?
Sốt không phải là bệnh mà là dấu hiệu của sự đáp ứng bình thường của cơ thể khỏe mạnh đối với nhiễm khuẩn hoặc cơ thể bị nóng lạnh đột ngột. Nếu sốt không vượt quá 38⁰5 không gây tác hại cho bé mà còn tạo điều kiện tốt cho cơ thể chống với nhiễm khuẩn

1. Sốt đa số do những nguyên nhân thông thường: viêm mũi họng, viêm amidan, sốt vi-rút cảm cúm (thường chỉ kéo dài 3-4 ngày), bé tuy sốt nhưng thường tỉnh táo, thường kèm các dấu hiệu sổ mũi, hắt hơi, ho, phát ban thường lành tính.
2. Sốt còn do những bệnh nguy hiểm như sốt rét, sốt xuất huyết, viêm màng não, viêm não, nhiễm khuẩn huyết… thường sốt cao, bé rất mệt, luôn kèm theo các triệu trứng khác như sốt rét, xuất huyết, co giật, nôn, hôn mê rất nguy hiểm đối với tính mạng bé.

Xử trí khi bé bị sốt

1. Khi nhiệt độ 37⁰6 – 38⁰9 bé sốt nhẹ và vừa

Không cần dùng thuốc hạ sốt, cởi bớt quần áo, theo dõi nhiệt độ 3-4 giờ một lần, cho bé uống nhiều nước.

2. Khi nhiệt độ trên 38º9 bé bị sốt cao

• Cởi quần áo bé, chỉ cho mặc áo lót mỏng, rộng.
• Giảm nhiệt độ trong phòng, mở cửa, vặn quạt cho thoáng
• Có thể chườm hoặc tắm, gội đầu với nước ấm, nhiệt độ mát hơn nhiệt độ của bé. Không nên tắm nước lạnh hoặc chườm đá.
• Dùng thuốc hạ sốt cho bé, cho uống hoặc đặt hậu môn paractamol 0,10 cho 10kg/lần. Các loại thuốc hạ sốt khác cần theo chỉ dẫn.

Lưu ý thuốc hạ sốt chỉ có tác dụng từ 3-4 giờ nên có thể cho uống lại sau 4-6 giờ.

• Cho uống nước tùy theo ý bé.
• Cho uống thêm nước sau mỗi cữ bú.

3. Nếu bé sốt cao trên 40ºC

• Sử dụng các biện pháp hạ nhiệt trên.
• Đưa bé đi khám tại cơ sở y tế.

Khi nào cần đưa bé tới các cơ sở y tế?

1. Tất cả các bé, đặc biệt là bé nhỏ dưới 5 tuổi khi bị sốt trên một ngày cần đưa bé tới khám tại cơ sở y tế sau khi đã thực hiện các biện pháp xử trí sốt tại nhà.
2. Những bé sau cần đưa đi khám cấp cứu ngay tại cơ sở y tế:

• Bé sốt cao trên 40ºC dùng thuốc hạ sốt không hạ được nhiệt độ.
• Bé sốt toàn trạng mệt mỏi, li bì, co giật, bỏ ăn, không uống.
• Bé sốt kèm theo các dấu hiệu: nôn, đau bụng, khó thở, rét run, xuất huyết…

(BSGĐ1 – Viện nhi TW)