Một số bé luôn tỏ ra ích kỷ, hiếu chiến trong cách sinh hoạt, cư xử hằng ngày. Chúng không biết nhường nhịn và luôn “đành hanh” trước bạn bè và cả cha mẹ, ông bà. Một số cha mẹ thì đổ lỗi tại bản tính sẵn có của bé chứ không phải do cách giáo dục, dạy dỗ. Suy nghĩ, quan niệm đó hoàn toàn sai lầm.
Người lớn luôn là tấm gương sáng cho bé noi theo. Thông thường, ông bố tốt, bà mẹ tốt sẽ sinh ra những đứa con ngoan hoặc ngược lại. Nếu trong gia đình, người cha có bản tính hung dữ thì bé rất dễ nhiễm tính cách này từ người cha. Vì thế, để giúp bé tạo dựng lòng nhân ái, cha mẹ cũng nên thể hiện tính cách này trước mặt bé.
Các nhà nghiên cứu tâm lý trẻ nhỏ cho rằng, vật nuôi đóng vai trò quan trọng trong việc giúp bé phát triển lòng yêu thương, sự chia sẻ trong cách sống với những người quanh mình. Khi bé từ khoảng 4 tuổi, bạn nên cho bé tự nuôi những con vật trong nhà để chúng có thể kết bạn với nhau. Qua những vật nuôi và quá trình chăm sóc chúng, bé sẽ học được lòng vị tha, sự chia sẻ và cách quan tâm đến người khác. Nhờ đó, bé còn thể hiện được tinh thần trách nhiệm và sự trưởng thành của mình qua từng giai đoạn. Tất nhiên, bạn nên để bé tự lo liệu với thú yêu của mình, từ việc chăm sóc cho đến việc nô đùa, dắt thú yêu đi dạo hoặc làm ổ cho chúng ngủ. Cách quan tâm của bé với con vật giúp chúng dần dần hình thành lòng nhân ái và biết yêu thương động vật.
Bên cạnh đó, cha mẹ nên cùng nhau dạy bảo bé, chia thời gian để thay nhau quan sát từng hoạt động của bé (tất nhiên chỉ nên quan sát từ xa, chứ đừng nên quá lộ liễu vì như thế sẽ ảnh hưởng đến sự vui chơi, tự do của bé). Tốt nhất, hãy đưa bé đi mẫu giáo, nhà trẻ ngay từ khi có thể. Sự tiếp xúc thường xuyên với bạn bè sẽ giúp bé biết rằng: Cần phải biết hòa đồng, biết chia sẻ thì mới có nhiều bạn và được các bạn yêu quý.
Có vị phụ huynh khi nhìn thấy con bị bạn bè “cướp” đồ chơi đã mắng con là ngu, dại nên mới bị bạn bè bắt nạt. Lần sau, nếu xảy ra trường hợp như thế, chúng sẽ tranh giành, thậm chí còn đánh bạn để lấy lại món đồ chơi. Sự ích kỷ, hiếu chiến và thói tham lam sẽ dần hình thành chỉ vì lời mắng mỏ vô tâm của cha mẹ. Vì thế, hãy khuyến khích bé biết chia sẻ, nhường nhịn, chứ đừng cổ vũ khi bé tỏ vẻ “khôn lỏi” hơn đám bạn cùng tuổi.
Ngoài ra, những câu chuyện cổ tích, những tấm gương người tốt việc tốt cũng nên được cha mẹ kể lại cho bé. Truyện cổ tích giúp bé hình thành nhân cách, biết được đâu là lẽ phải, là cái xấu, giúp bé biết yêu thương, quan tâm đến người khác thông qua tính cách của những nhân vật trong truyện. Cha mẹ cũng nên dành thời gian đưa bé đến thăm các trại mồ côi, các trung tâm người khuyết tật để khuyến khích bé thể hiện tình cảm của mình. Bé có thể giúp đỡ các bạn bằng cách quyên góp những bộ quần áo cũ hay mua tặng các bạn những món quà nho nhỏ.
Song song đó, cha mẹ cũng nên cho bé tham gia một số chương trình quyên góp từ thiện để bé thấy được trách nhiệm và thể hiện được tình yêu thương của mình. Từ đó, lòng nhân ái trong bé sẽ lớn dần, bé sẽ sống tốt hơn và biết yêu thương hơn.
Đừng chủ quan khi cho rằng: Cha mẹ sinh con, trời sinh tính. Con cái có ngoan ngoãn hay không, điều đó cũng phụ thuộc một phần vào cách giáo dục của chính những người làm cha, làm mẹ.
Phương Linh