Theo thống kê của Viện Dinh dưỡng quốc gia, hơn 50% trẻ em Việt Nam từ 6 tháng đến 12 tuổi thiếu vi chất nghiêm trọng. Điều đó cho thấy bữa ăn truyền thống chưa đáp ứng được nhu cầu của bé trong giai đoạn phát triển rất nhanh.
Vi chất dinh dưỡng bao gồm nhóm vitamin (A, B, C, D, E…) và nhóm các nguyên tố khoáng (canxi, phốt pho, sắt, kẽm, iốt, selen, đồng…).
Có 3 bệnh do thiếu vi chất quan trọng đang tác động đến sức khỏe cộng đồng là bướu cổ do thiếu iốt, thiếu máu dinh dưỡng do thiếu sắt và khô mắt do thiếu vitamin A. Một vài vấn đề cũng cần quan tâm đó là bệnh còi xương do thiếu vitamin D và suy dinh dưỡng, thấp còi do thiếu kẽm vì hậu quả của thiếu những vi chất này sẽ ảnh hưởng đến tầm vóc của con người.
Theo khuyến nghị của Viện Dinh dưỡng quốc gia, nhu cầu một số vi chất dinh dưỡng cho bé từ 6 tháng đến 6 tuổi trong một ngày là:
| Vi chất dinh dưỡng | Nhu cầu/ngày |
| Vitamin A | 400-450 mcg |
| Vitamin D | 5 mcg |
| Vitamin B1 | 0.3-0.6 mg |
| Vitamin C | 30 mg |
| Sắt | 12.4 -7.7 mg |
Vậy, làm thế nào để đáp ứng nhu cầu vi chất hằng ngày cho bé?
Nguồn vi chất dinh dưỡng từ tự nhiên
Đây là biện pháp chủ động và an toàn nhất. Các thực phẩm trong thiên nhiên đều có ít nhiều các vi chất dinh dưỡng. Ngay từ khi mang thai, mẹ phải ăn uống đầy đủ để đáp ứng đủ nhu cầu các vi chất cho bé từ khi còn trong bụng mẹ. Cho bé bú sữa mẹ ngay sau sinh và hoàn toàn trong 6 tháng đầu. Khi đến tuổi ăn dặm, bữa ăn cho bé cần đa dạng, phối hợp nhiều loại thức ăn từ 4 nhóm thực phẩm và thường xuyên thay đổi. Sau khi sinh được một tháng, cha mẹ cũng nên tắm nắng cho bé mỗi ngày để cung cấp nguồn vitamin D cho bé.
Chương trình quốc gia phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng
Ở nước ta, nhiều chương trình phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng đã được thực hiện, như:
- Chương trình phòng chống thiếu vitamin A: các hoạt động bổ sung vitamin A cho bé từ 6-36 tháng, 2 lần/năm; bà mẹ sau sinh được uống vitamin A liều cao; bổ sung vitamin A cho những bé bị suy dinh dưỡng nặng, những bé bị tiêu chảy kéo dài, viêm đường hô hấp dai dẳng.
- Chương trình phòng chống rối loạn do thiếu iốt: khuyến khích mọi gia đình sử dụng muối iốt và sản phẩm iốt (nước mắm, bột nêm) trong chế biến thức ăn.
- Chương trình phòng chống thiếu máu dinh dưỡng: cho phụ nữ có thai uống viên sắt – axit folic trong suốt thai kỳ.
Thực phẩm bổ sung vi chất khác
Hiện nay có nhiều loại thực phẩm bổ sung vi chất dinh dưỡng như bánh quy bổ sung canxi, sắt, đường bổ sung vitamin A, bột ăn dặm bổ sung vitamin và khoáng chất… Cha mẹ cần biết lựa chọn để cung cấp thêm cho bé.
TS.BS Cao Thị Hậu
Nguyên GĐ Trung tâm Truyền thông - Giáo dục Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia