Chị Mỹ Hương (Q.1, TP.HCM) có con nhỏ 3 tuổi. Từ khi bé được 6 tháng tuổi, chị đã cho bé bú sữa ngoài vì phải đi làm. Thế nhưng, dù đã đổi nhiều loại sữa, từ loại bình dân đến mắc tiền mà bé Na, con chị vẫn gầy.
Nghe đồng nghiệp mách bảo, chị bắt chước mua loại sữa giống chị ấy mua cho con, được chị ấy tấm tắc khen là lên cân tốt cho bé. Thế nhưng, đã ròng rã suốt 3 tháng trời rồi mà bé Na vẫn không lên được lạng nào, trong khi đó, bé con chị đồng nghiệp vẫn “lên cân vù vù”.
Sốt ruột, đưa con đi khám, chị Mỹ Hương mới biết, bé kém hấp thu chất dinh dưỡng và được chỉ định chuyển qua uống sữa tươi. Từ đấy, cân nặng của bé tăng đều mỗi tháng.
Tại sao lại có tình trạng kém hấp thu dinh dưỡng nhỉ? Chúng ta cùng tìm hiểu nhé!
Sữa công thức là loại sữa bò, được nhà sản xuất lược bỏ bớt những thành phần không phù hợp và thêm vào một số chất cho gần giống với sữa mẹ nhất. Bên cạnh đó, có nhà sản xuất còn thêm vào vài chất khác như DHA, chất xơ...
Hầu hết các loại sữa công thức đều có công thức gần giống nhau và tỉ lệ các chất phù hợp từng lứa tuổi theo quy định của Tổ chức Y tế thế giới. Tuy nhiên, mùi vị của từng loại sữa là khác nhau, có loại nhạt như sữa mẹ, có loại ngọt và béo nhiều, có loại vị vừa phải.
Sữa tươi 100% là loại sữa bò hoàn toàn nguyên chất (sữa được lấy trực tiếp từ con bò) và không qua bất kỳ một công đoạn chế biến nào ngoài tiệt trùng để đảm bảo vệ sinh. Hiển nhiên vì không có sự can thiệp về công thức nên loại sữa này ít chất dinh dưỡng nhất.
Sữa tươi tiệt trùng là sữa hoàn nguyên (sữa bột công thức được pha thành nước sẵn), vì vậy loại sữa này có công thức gần giống với sữa công thức. Như vậy, về tỉ lệ chất dinh dưỡng, vitamin thì hơn hẳn sữa tươi 100% nhưng độ tinh khiết thì không bằng.
Vậy là, việc bé béo, bé gầy khi uống sữa phụ thuộc các yếu tố:
Khả năng hấp thu
Đây là khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, nhất là chất đạm và chất béo của từng bé. Không phải bất kỳ bé nào có sức khỏe tốt cũng có khả năng hấp thu tốt. Tuy nhiên, sự hấp thu kém hay tốt không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của bé. Chỉ khi nào sự hấp thu kém này khiến bé không thể hấp thu đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho nhu cầu sức khỏe, khiến bé bị thiếu dinh dưỡng thì cần phải cho bé khi khám.
Để nhận biết khả năng hấp thu của từng bé, phụ huynh có thể theo dõi phân của bé tại nhà. Nếu bé đi phân vàng tức là bé hấp thu tốt, nhưng trường hợp phân bé có màu xanh thì phụ huynh cần lưu ý vì dấu hiệu này chứng tỏ bé không hấp thu tốt một số chất. Trong trường hợp này, cha mẹ hãy thử đổi qua loại sữa khác cho bé. Nếu tình trạng này kéo dài thì cần cho bé đến bác sĩ dinh dưỡng để tìm nguyên nhân và hướng khắc phục.
Khả năng uống của từng bé
Lượng sữa mà bé uống trong một ngày cũng ảnh hưởng đến sự lên cân của bé. Có bé háo uống sữa thì uống được nhiều, có bé không thích uống sữa thì uống ít hơn. Vì vậy, tổng lượng sữa của các bé khác nhau cũng khiến mức tăng cân của các bé khác nhau.
Do mùi vị sữa
Đây thuộc về sở thích của từng bé. Nếu bé thích béo và ngọt mà mẹ lại chọn loại sữa nhạt thì bé sẽ không thích và uống không nhiều, nhưng nếu mẹ đổi sang loại sữa ngọt và béo nhiều thì sẽ hợp khẩu vị của bé hơn và có thể bé sẽ tăng cân tốt hơn. Như vậy, khi chọn loại sữa cho con, mẹ hãy lưu ý một chút đến khẩu vị của bé nhé!
Không có một công thức chung về dinh dưỡng nào cho các bé. Trong quá trình nuôi dưỡng, hơn ai hết, chính cha mẹ là người hiểu rõ con mình nhất. Hãy là cha mẹ thông minh để nắm bắt từng nhu cầu cụ thể của con, giúp con có những bước phát triển tốt nhất cả về thể chất lẫn tâm hồn!
BS. CK1 Phan Thị Hiền Thu
TT Dinh Dưỡng, TP.HCM