Thông thường, những bé bị béo phì sẽ bị dậy thì sớm và ngưng phát triển chiều cao sớm hơn. Do đó, cách hạn chế dậy thì sớm là cho bé có một chế độ dinh dưỡng hợp lý.
Dinh dưỡng hợp lý là dinh dưỡng đủ với nhu cầu phát triển của bé. Với bé từ 7 tuổi trở đi, cha mẹ cần cung cấp đủ thực phẩm cho nhu cầu đặc biệt cao (cao hơn cả ở người trưởng thành) về năng lượng, chất đạm, canxi, sắt, kẽm, i-ốt, vitamin A, D… để đáp ứng cho sự tăng trưởng cực nhanh của cơ thể.
Mỗi ngày, ngoài 3 bữa chính “chất lượng” với 4 nhóm thực phẩm, bé cần phải có thêm 2-3 bữa phụ với 1 ly sữa, 1 quả chuối, 1 bắp ngô, 1 chiếc bánh bông lan,… Đi kèm với 1 chén cơm là 30g thịt hoặc 50g cá. Cha mẹ cũng nên thay đổi các loại đạm khác nhau (thịt, cá, trứng, tôm, đậu hủ, nấm…) để bữa ăn của bé được phong phú hơn.
Các thực phẩm giàu canxi là sữa và các chế phẩm sữa như sữa chua, flan, phomai; đậu hũ, tôm tép nguyên vỏ, cá nhỏ nguyên xương,… Ít nhất, mỗi ngày bé nên uống 500ml sữa.
Ngoài dinh dưỡng hợp lý, bé còn cần được vận động hợp lý. Nếu chỉ tăng cung cấp năng lượng mà không vận động, bé cũng phát triển nhưng sẽ phát triển bề ngang nhiều hơn chiều cao. Lượng vận động phù hợp là khoảng 4-8giờ chơi thể thao mỗi tuần. Các môn thể thao phù hợp để tăng chiều cao là xà đơn - xà kép, bóng rổ, bóng chuyền, bơi lội, cầu lông,… Đi bộ, chạy bộ, bóng đá, thể dục dụng cụ,… cũng kích thích tăng khối xương và chiều cao. Tuy nhiên, nếu trẻ em dưới 16 tuổi tham gia thể thao thành tích cao, thi đấu tập luyện quá căng thẳng trên 16-20 giờ mỗi tuần sẽ kìm hãm tốc độ phát triển của cơ thể, có thể kèm theo một số rối loạn, ví dụ như chậm có kinh hoặc rối loạn kinh nguyệt ở nữ.
Bên cạnh đó, ngủ sớm, ngủ đủ cũng rất cần thiết. Bé chỉ lớn trong giấc ngủ. Hoóc-môn tăng trưởng được tiết ra vào ban đêm. Khoảng 12 giờ đêm, nếu bé đã ngủ say trước đó sẽ giúp chiều dài xương bé dài ra. Đừng vì phải học thi căng thẳng hay thức khuya thâu đêm mà để bé bở lỡ cơ hội cuối cùng để cao lên này!
BS. CK Đào Thị Yến Thủy
Trung Tâm Dinh Dưỡng TP.HCM