Sốt xuất huyết (SXH) là một bệnh nguy hiểm đối với bất cứ ai mắc bệnh. Mặc dù được sự chung tay của cả cộng đồng nhưng cho tới nay, tỷ lệ bé mắc SXH và số ca tử vong vẫn là con số đáng báo động.
Tại sao bé dễ mắc SXH?
Có tới 60-70% số ca mắc SXH là trẻ em. Nguyên nhân trước hết là do bé dễ bị muỗi đốt hơn. Bản tính tò mò và ham chơi nên bé thích chơi ở những chỗ tối, xó xỉnh… là “địa bàn hoạt động” của muỗi, nên dễ bị muỗi tấn công. Mặt khác, thân nhiệt của bé thường cao hơn người lớn, nhịp thở cũng nhanh hơn, bé ra nhiều mồ hôi khiến muỗi dễ phát hiện và… đốt. Khi bị muỗi đốt, sức đề kháng của bé cũng yếu hơn người lớn nên bé dễ bị mắc bệnh hơn.
SHX không dễ phát hiện sớm
Bệnh SXH bao gồm 2 triệu chứng chính là sốt và xuất huyết. Tuy nhiên, bệnh khó phát hiện và khó chẩn đoán sớm bởi những ngày đầu, các triệu chứng của bệnh như sốt cao, sổ mũi, ho, biếng ăn, đau nhức người… tương tự các bệnh nhiễm vi-rút khác. Xét nghiệm thời gian đầu của bệnh cũng khó phân biệt được giữa bệnh SXH và các bệnh nhiễm khác.
Tới khi bé có biểu hiện xuất huyết ở cẳng tay, cẳng chân, nách, ngực, thắt lưng; xuất huyết niêm mạc như chảy máu mũi, chảy máu răng, ói máu, đi cầu ra máu... xét nghiệm công thức máu cho kết quả bạch cầu, tiểu cầu đã giảm thì đã muộn.
Từ ngày thứ 3-7 của bệnh, một số bé có thể đừ lừ, mệt mỏi, ói nhiều, đau bụng, xuất huyết niêm mạc, gan to. Một số trường hợp có thể đến sốc, xuất huyết với biểu hiện tay chân lạnh, mạch nhanh nhẹ, huyết áp kẹp hoặc không đo được, tiểu ít. Xét nghiệm máu vào thời điểm này cho thấy tình trạng cô đặc máu và giảm tiểu cầu.
Không nên để quá muộn
Khi không được phát hiện kịp thời, điều trị trễ, bệnh SXH có thể có biến chứng nguy hiểm như sốc nặng, suy hô hấp, xuất huyết nội tạng, tổn thương đa cơ quan và tử vong. Vì vậy, khi bé sốt trên 2 ngày mà không tìm được nguyên nhân, cha mẹ nên đưa bé đến cơ sở y tế gần nhất để được bác sĩ thăm khám, chẩn đoán và điều trị.
Khi theo dõi tại nhà, cha mẹ cũng cần biết những dấu hiệu nặng của bệnh như bé li bì, ói nhiều, đau bụng ngày càng tăng, xuất huyết nhiều hơn, tiểu ít, lạnh tay chân,… để kịp thời cho bé nhập viện, tránh ảnh hưởng đến việc điều trị và để lại nhiều di chứng cho bé.
ThS.BS. Đỗ Châu Việt
Trưởng khoa Nhiễm, BV Nhi đồng 2 (TP.HCM)