Từ khi còn rất nhỏ, bé đã có những thắc mắc ban đầu về giới tính. Càng lớn hơn, những biến đổi về các yếu tố sinh học khiến bé cảm nhận rõ sự thay đổi của cơ thể, khiến bé tò mò muốn tìm hiểu. Đó là sự phát triển phù hợp với quy luật.
Ở các bé trai và bé gái, sự phát triển cơ thể có nhiều điểm khác biệt, sự quan tâm tìm hiểu về giới tính cũng khác nhau.
Ở các bé gái, khi có biểu hiện cương, đau ở vùng ngực, các bé thường băn khoăn tự hỏi: Không biết mình bị làm sao? Nếu lần đầu tiên bị “chảy máu” ở vùng kín nhiều bé bối rối, lo lắng, cảm thấy xấu hổ, sợ hãi nhưng cũng rất tò mò, muốn biết về hiện tượng này đầy đủ và rõ ràng hơn.
Với các bé trai, những chuyện băn khoăn về giới tính luôn thường trực trong cuộc sống. Đơn giản như tại sao chỗ kín của con lại to lên? Tại sao con lại mọc râu?... Cách cư xử hằng ngày của người lớn với bé, với nhau cũng khiến bé đặt nhiều câu hỏi thắc mắc như: Sao con lại không được ngủ cùng bố mẹ nữa? Sao không cho con tắm chung với em như trước? Sao bố mẹ lại ôm nhau?...
Cha mẹ đừng nên nghĩ những câu hỏi và sự quan tâm của bé về giới tính là không lành mạnh. Đối với bé, câu hỏi ấy cũng giống như mọi câu hỏi khác và bé cần được người lớn trao đổi thẳng thắn với những hướng dẫn cụ thể. Cha mẹ hãy luôn chia sẻ những thắc mắc với bé, đặc biệt, luôn giữ thái độ hết sức tế nhị và tâm lý khi thấy bé có những biểu hiện:
- Hỏi về bộ phận sinh dục ngoài, ngực.
- Tìm hiểu sự khác nhau giữa nam và nữ.
- Quan tâm đến sự thay đổi trong cơ thể mình.
- Quan tâm đến việc quan sát những người trong nhà tắm
- Đóng vai trò bác sĩ khám thân thể những bé khác.
- Quan tâm tới việc sinh em bé.
- Xoa vào bộ phận sinh dục của mình khi đi ngủ, căng thẳng, kích thích hoặc sợ.
- Nói về việc có bạn trai hay bạn gái.
- Muốn riêng tư khi trong phòng tắm hoặc khi thay đồ.
- Quan tâm đến cách mọi người ứng xử với mình.
Các biểu hiện trên nằm trong phạm vi được mong đợi, hầu hết các bé đều có những biểu hiện đó. Nếu bé nào có hầu hết các biểu hiện trên một cách thường xuyên ngay cả khi đã có sự giải thích của người lớn thì mới là điều đáng lo lắng.
Với những cô bé, cậu bé đang bước vào giai đoạn dậy thì, giới tính là vấn đề trẻ tò mò nhất. Cha mẹ hãy hệ thống những kiến thức sơ đẳng để hướng dẫn giới tính cho bé, tránh những sai lầm đáng tiếc có thể xảy ra khi để bé tự “mò mẫm” tìm kiếm thông tin. Một vấn đề rất cần thiết phải quan tâm đến các bé lứa tuổi này, đó là vốn kinh nghiệm sống của bé còn hạn chế nên đôi khi bé có những hành động hoang tưởng, nhẹ dạ, thiếu trách nhiệm như làm theo ý muốn cá nhân, thích nghe những lời nói ngọt ngào... Do đó, cha mẹ nên dạy bé những kiến thức và bản lĩnh để tự vệ như: không đi theo người lạ, không nghe người lạ dụ dỗ, nếu có người cư xử thiếu lễ độ, phải lớn tiếng trách lại, không nên sợ hãi...
TS. Nguyễn Thị Hồng Vân
Khoa Giáo dục Mầm non - Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương