Cấu tạo da của bé trong giai đoạn sơ sinh khác rất nhiều so với bé lớn và người lớn.
Da người lớn | Da các bé | Hậu quả |
- 250cm2/kg cân nặng - Nhiều mỡ dưới da | - 700 cm2/kg cân nặng - Ít mỡ dưới da | - Bé rất dễ bị mất nhiều nhiệt và nhiễm lạnh. |
- Lớp da trên cùng chắc chắn | - Lớp da trên cùng mỏng | - Bé rất dễ bị trầy xước, thương tổn. |
- Nhiều sắc tố da | - Ít có sắc tố da | - Bé dễ bị ánh nắng mặt trời tác động. |
- Nhiều tuyến mồ hôi | - Ít tuyến mồ hôi | - Tháng đầu sau sinh, bé ít đổ mồ hôi, càng lớn thì các tuyến mồ hôi càng nhiều nên bé dễ đổ mồ hôi khi nóng nực. |
- Tuyến bã hoạt động mạnh | - Tuyến bã hoạt động yếu | - Không thải chất nhờn, chất bã qua da tốt làm da dễ bị mụn. |
- Đáp ứng miễn dịch tốt | - Đáp ứng miễn dịch chậm | - Da bé dễ bị dị ứng, nhiễm khuẩn, nhiễm nấm. |
Vì vậy, khi chăm sóc da cho bé, nhất là các bé sơ sinh, cha mẹ cần chú ý:
- Nên dùng nước đun sôi để nguội pha với nước sôi để có nước ấm, vô trùng dùng tắm rửa, vệ sinh cho bé.
- Làm sạch da bé với sữa tắm nhẹ, dịu hoặc xà bông có độ pH phù hợp với sinh lý của da. Các loại xà bông chứa quá nhiều chất thơm đều không phù hợp cho da các bé sơ sinh.
- Trong tháng đầu sau sinh, không nên dùng nước nấu với các loại thảo dược dân gian như lá thơm, khổ qua (mướp đắng)… để tắm cho bé vì đáp ứng miễn dịch của da bé còn yếu kém, rất dễ bị kích ứng. Cũng không được dùng các chất có chứa cồn như rượu, bia để tắm cho bé.
- Giữ cho da bé luôn thoáng, mát, chọn quần áo thấm hút tốt, mềm mại để tránh gây tổn thương cho da qua cọ xát. Không nên quấn bé quá kỹ vì như thế có thể làm bé khó thở, sốt.
- Khí hậu khô, hanh, nhất là vào các tháng cuối năm có thể làm da khô, mất nước. Mẹ nên dùng kem hoặc dầu giữ ẩm thoa da cho bé. Đôi khi da môi bé bị khô, rộp lên, mẹ nên dùng bông gòn thấm nước uống, thấm lên môi bé nhiều lần trong ngày.
- Ngăn ngừa nhiễm khuẩn da bằng cách rửa tay trước khi bồng ẵm bé, tránh hôn hít vào mặt bé vì nguy cơ lây bệnh cho bé rất cao. Phải thường xuyên thay tã, rửa sạch vùng mông, thấm khô nhẹ nhàng trước khi mặc tã mới.
- Nếu da bị hăm đỏ, có thể bảo bôi lotion, dầu oil, oxyde kẽm (thường có trong các kem chống hăm tã).
BS Nguyễn Thị Thanh Bình
Cố vấn khoa sơ sinh, BV Từ Dũ, TP.HCM