Các sai lầm trong chăm sóc sức khỏe có thể liên quan đến: sử dụng thuốc, tai biến phẫu thuật, chẩn đoán bệnh sai, máy móc bị trục trặc, kết quả xét nghiệm sai. Hầu hết các sai lầm xảy ra là do hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện nay quá phức tạp hoặc do bác sĩ và bệnh nhân có vấn đề trục trặc trong giao tiếp (bác sĩ không giải thích đủ để giúp bệnh nhân có đầy đủ thông tin). Vậy bạn có thể làm những gì?
1. Quan tâm và tham gia vào mọi quyết định về việc chăm sóc sức khỏe của bé.
2. Cung cấp cho bác sĩ về các loại thuốc mà bé đang dùng (bao gồm tất cả các thuốc được kê toa và thuốc không được kê toa, thuốc bổ, thảo dược…) và trọng lượng của bé.
3. Cung cấp cho bác sĩ về tiền căn dị ứng và phản ứng với thuốc của bé.
4. Chắc chắn rằng bạn có thể đọc được đơn thuốc mà bác sĩ kê cho bé. Nếu bạn không đọc được chữ viết tay của bác sĩ, hãy đề nghị bác sĩ sử dụng chữ in để viết toa hoặc in toa thuốc bằng vi tính.
5. Mua thuốc theo đúng toa mà bác sĩ kê.
6. Hãy kiểm tra tất cả thông tin về thuốc: tên, tác dụng, liều lượng phù hợp với bé, tần suất và thời gian uống, tác dụng phụ (và làm gì khi có tác dụng phụ), tính an toàn khi dùng chung với các thuốc khác, kiêng ăn uống và hoạt động gì, khi nào có tác dụng…
7. Nếu bạn có thắc mắc về các hướng dẫn trên toa thuốc, hãy hỏi ngay.
8. Hãy hỏi dược sĩ cách dùng dụng cụ đo lường thuốc nước cho bé.
9. Yêu cầu nhân viên y tế ghi cho thông tin về các tác dụng phụ của thuốc mà bé dùng có thể xảy ra. Nếu bé gặp các tác dụng phụ, bạn phải báo cáo cho các bác sĩ và dược sĩ ngay lập tức.
10. Hãy chọn bệnh viện nhi có thể điều trị bệnh và chăm sóc sức khỏe trẻ em tốt nhất.
11. Khi bé đang điều trị trong bệnh viện, hãy yêu cầu tất cả nhân viên y tế rửa tay khi tiếp xúc trực tiếp với bé.
12. Khi bé xuất viện, hãy hỏi bác sĩ về kế hoạch điều trị tại nhà sắp tới cho bé: sử dụng thuốc cho bé thế nào và khi nào bé có thể hoạt động trở lại bình thường.
13. Nếu bé cần phải phẫu thuật, hãy chắc chắn rằng: bạn, bác sĩ khám cho bé và bác sĩ phẫu thuật cùng thống nhất ý kiến và phải biết được chính xác và rõ ràng về những phương pháp trị liệu sẽ được thực hiện.
14. Bạn hãy hỏi nếu bạn còn có điều thắc mắc hoặc quan tâm. Bạn có quyền đặt câu hỏi với bất cứ ai có liên quan đến việc chăm sóc sức khỏe cho bé.
15. Bạn hãy chắc chắn rằng bạn hiểu rõ bác sĩ nhi khoa đang có trách nhiệm chăm sóc sức khỏe cho con của mình.
16. Hãy chắc chắn rằng tất cả các chuyên gia y tế tham gia chăm sóc sức khỏe cho bé được cung cấp đầy đủ thông tin về sức khỏe của bé.
17. Khi bé phải nằm viện, bạn hãy yêu cầu một thành viên nào đó trong gia đình hoặc bạn bè ở bệnh viện cùng với bạn và giúp đỡ cho bạn.
18. Hãy hỏi lý do tại sao mỗi khi cần làm xét nghiệm hoặc khi được chỉ định thực hiện một thủ thuật nào đó. Con bạn có thể tốt hơn nếu như không dùng phương pháp đó hay không?
19. Nếu bé có làm xét nghiệm, hãy yêu cầu bác sĩ cho biết kết quả đó như thế nào?
20. Hãy hỏi các bác sĩ và y tá để tìm hiểu về tình trạng điều trị của bé và các phương pháp điều trị cho bé.
BS Trịnh Hữu Tùng
Trưởng phòng KHTH, BV Nhi Đồng 2 (TP.HCM)