Hẹp bao quy đầu là một trong nhưng nguyên nhân các bé được đưa đến khám nhiều nhất, mỗi năm có khoảng 7.000-10.000 ca được khám và điều trị tại Bệnh viện Nhi Đồng 2, TP.HCM.
Nhiều bà mẹ rất lo lắng khi thấy bé rất khó đi tiểu, khi đi phải rặn rất mạnh, hoặc khi bé đi tiểu thì phần da này phồng lên, có thể là bao quy đầu của bé đã bị chít hẹp hay còn gọi là hẹp bao (da) quy đầu. Nhiều phụ huynh băn khoăn: Da quy đầu con mình có hẹp không và có nên cắt?
Hẹp bao quy đầu là hiện tượng bao quy đầu không thể kéo xuống được làm cho bao quy đầu không thể tách khỏi quy đầu, có thể ví dụ như trái chuối chưa lột được lớp vỏ ngoài.
Có 2 loại hẹp bao quy đầu
Hẹp bao quy đầu có thể là hẹp sinh lý hoặc hẹp bệnh lý. Hẹp sinh lý là bao quy đầu dính với quy đầu một cách tự nhiên để bảo vệ quy đầu và lỗ tiểu lúc bé mới sinh ra. Đa số bé trai mới sinh đều có hẹp bao quy đầu sinh lý, đến 3 tuổi, tỉ lệ này giảm dần xuống và còn 1% lúc 14 tuổi.
Hẹp bệnh lý (hẹp thứ phát, mắc phải) là hẹp thực sự khi có sự hiện diện của sẹo xơ. Sẹo xơ được hình thành do viêm nhiễm tái phát nhiều lần ở những bao quy đầu bình thường hoặc bao quy đầu dài. Đây chính là dạng hẹp bao quy đầu cần điều trị.
Dấu hiệu nhận biết bé bị hẹp bao quy đầu
Các bé bị hẹp bao da quy đầu thường có những biểu hiện như tiểu khó, phải rặn khi đi tiểu làm phồng bao quy đầu, tia tiểu bắn xa. Những bé nhỏ thường quấy khóc và đỏ mặt vì rặn mỗi khi đi tiểu. Nguyên nhân do phần chít hẹp làm lỗ tiểu của bé nhỏ cản trở bài xuất nước tiểu nên bao quy đầu thường xuyên tấy đỏ và ngứa, thậm chí tiểu ra nước tiểu rất đục và hôi. Bên cạnh đó, các bé bị hẹp bao quy đầu thường có thói quen hay vọc bộ phận sinh dục của mình. Khi quan sát bộ phận sinh dục của bé, cha mẹ sẽ nhìn thấy kén bã màu trắng đục ở vùng quy đầu hoặc vòng xơ của bao quy đầu ngay lỗ tiểu.
Không cần phẫu thuật vẫn chữa khỏi hẹp bao quy đầu
Hẹp bao quy đầu ở trẻ nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây tích tụ các chất bẩn, trong nước tiểu và dịch nhầy của đường tiết niệu, ở nếp da quy đầu. Đây là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, gây viêm đường tiết niệu, có thể ảnh hưởng và dẫn đến nhiều biến chứng không tốt cho thận.
Hẹp bao da quy đầu có thể được điều trị bảo tồn hoặc điều trị phẫu thuật. Ngày nay, phương pháp điều trị không phẫu thật ngày càng hiệu quả để tránh các biến chứng phẫu thuật và phải nhập viện gây mê. Điều trị bảo tồn bằng cách nong nhẹ cho bao quy đầu của bé rộng ra và bôi kem có chất kháng viêm betametasone để làm mềm da và tránh phù nề sau nong. Thông thường, bôi thuốc vào buổi sáng và tối thì sẽ tiến hành nong sau tắm, lúc đó da quy đầu sẽ mềm mại. Thời gian nong với thuốc có thể kéo dài đến 4 tuần và cho kết quả rất tốt.
ThS.BS Phạm Ngọc Thạch,
CK Tiết niệu sinh dục Nhi khoa, BV Nhi Đồng 2, TP.HCM.