Vitamin A rất quan trọng cho mắt, sự phát triển xương, tăng trưởng của cơ thể, hệ sinh sản, điều chỉnh hoạt động của hệ miễn dịch (tạo bạch cầu chống lại vi trùng và vi-rút gây bệnh). Vitamin A giúp mắt nhìn rõ trong điều kiện ánh sáng kém, giúp phát triển và biệt hóa các tế bào ở da, mắt, hô hấp, tiết niệu và ống tiêu hóa, chống nhiễm trùng. Do đó, thiếu vitamin A có thể gây loét và mù lòa (gọi là bệnh khô mắt), khô da, dễ nhiễm trùng da, hô hấp...
Tác dụng của betacarotene
Mặc dù beta-carotene cũng là chất tan trong chất béo như vitamin A, nhưng lại có tính chất đặc biệt hơn. Beta-carotene giúp bảo vệ cơ thể bé khỏi bị tổn thương do tia cực tím, chống oxy hóa, có khả năng làm giảm nguy cơ mắc phải nhiều bệnh như tim mạch, ung thư… Theo các nhà khoa học Mỹ, bổ sung chất chống oxy hoá beta-carotene trong thời gian dài từ 15 năm trở lên giúp tăng cường trí nhớ cho bé. Các nhà khoa học Đức phát hiện thêm: nếu bổ sung beta-carotene hằng ngày trong ít nhất 10 tuần có thể hạn chế tình trạng bỏng da.
Thực phẩm nào chứa nhiều beta-carotene?
Các loại củ quả màu vàng cam như gấc, cà rốt, bí đỏ, đu đủ, xoài chín, cam vàng… hoặc lá rau màu xanh đậm như rau ngót, rau mồng tơi, rau đay, rau muống, rau lang, bông cải (súp-lơ) xanh… chứa rất nhiều beta-carotene. Ngoài ra cũng có một số loại thực phẩm khác có chứa beta-carotene như cà chua, rau dền, dầu cọ thô… Màu vàng cam của củ quả càng đậm thì càng chứa nhiều beta-carotene. Trong trái gấc và dầu cọ thô, hàm lượng beta-carotene rất cao, hơn hẳn các loại rau củ quả khác (gấp 10 lần cà rốt).
Có nên ăn thường xuyên?
Nếu chúng ta ăn thường xuyên, liên tục một loại thức ăn nào đó như đu đủ, xoài chín hay bí đỏ…, một thời gian sẽ thấy da hơi ửng vàng, đặc biệt rõ ở chóp mũi, lòng bàn tay, gan bàn chân… (nhưng mắt thì không vàng). Đó là tình trạng “dư thừa” beta-carotene so với nhu cầu sử dụng hằng ngày và được cơ thể đưa vào dự trữ dưới da để sử dụng dần. Đây không phải là tình trạng ngộ độc, không ảnh hưởng gì đến sức khỏe. Chúng ta chỉ cần ngưng ăn các loại củ quả màu vàng cam một thời gian và thay bằng rau lá xanh hoặc bầu, bí, dưa, đậu, trái cây khác. Khi màu vàng da đã giảm thì chỉ nên ăn củ quả vàng cam 3-5 lần/tuần và thay đổi các loại rau củ quả khác nhau.
BS. CK1 Đào Thị Yến Thủy
