Nếu bị béo phì, các em có nguy cơ mắc các bệnh mạn tính sau này như rối loạn mỡ máu, cao huyết áp, tiểu đường,… đe doạ sức khoẻ và tuổi thọ. Chính những thói quen mà “teen” hay có dễ dẫn đến dư cân béo phì.
Ăn vặt, uống nước ngọt, ăn thức ăn nhanh nhiều năng lượng
Các em thường được cho tiền khi đi học. Vào giờ ra chơi hay giờ tan trường, các em hay mua nước ngọt, trà chanh hay các thức uống khác có nhiều đường ở căng-tin và hàng quán xung quanh trường học, vừa không đảm bảo vệ sinh, vừa nạp lượng đường không cần thiết mỗi ngày.
Khi cần họp mặt hay liên hoan sinh nhật, các em thích chọn những cửa hàng thức ăn nhanh với thực đơn gần như là thức ăn chiên rán nhiều chất béo và nước ngọt.
Ở rạp phim, chúng ta cũng chỉ thấy bán nước ngọt, xúc xích và những loại thức ăn công nghiệp nhiều dầu mỡ.
Cần làm gì?
- Cho các em đem theo sữa (các em mập mạp thì là sữa không đường) hoặc nước lọc để uống vào giờ chơi.
- Duy trì bữa ăn truyền thống trong gia đình với nhiều rau trái cây.
- Hạn chế ăn các loại thức ăn nhanh bên ngoài. Nếu có ăn thì kêu phần nhỏ khi có thể và giảm bớt năng lượng tối thiểu (ví dụ khi ăn gà rán thì gỡ bỏ da, ham-bơ-gơ không thêm phomai, trà ít đường, nước ngọt dành cho người ăn kiêng,…).
- Khi ở nhà, không tập thói quen vừa xem ti vi vừa ăn vặt. Vừa tập trung vào màn hình vừa ăn, các em sẽ ăn không kiểm soát được và nạp thêm rất nhiều năng lượng trước khi não kịp phát ra tín hiệu no.
- Cha mẹ hạn chế mua thức ăn vặt trữ trong nhà, ở những nơi dễ thấy và phải làm gương, không ăn vặt trước mặt con.
- Khuyến khích các em không nên thức quá khuya. Thức khuya dễ đói bụng và dễ ăn thêm cữ ăn đêm không cần thiết.
Sợ mập nên không ăn sáng
Bữa ăn sáng rất quan trọng cho học sinh để bắt đầu 1 ngày mới. Bỏ ăn sáng, các em sẽ không đủ minh mẫn để học và dễ có khuynh hướng ăn bù vào các bữa sau, không những không giảm cân mà còn tăng nhiều hơn.
Cần làm gì?
- Cha mẹ nên chuẩn bị bữa ăn sáng cho các em ăn ở nhà.
- Nếu không có thời gian, các em có thể ăn bánh mì kẹp thịt, kẹp trứng và uống 1 ly sữa trước khi đi học.
Ít vận động, lối sống tĩnh tại
Giới trẻ ngày nay thích công nghệ. Các em có thể ngồi hàng giờ trước màn hình để lướt web, vào facebook hoặc chơi game, vừa hại mắt, vừa hạn chế hoạt động.
Cần làm gì?
- Hạn chế giờ xem ti vi, vi tính.
- Khuyến khích các em tham gia phong trào thể dục thể thao của trường, đi bộ, chạy xe đạp hằng ngày. Những nơi gần có thể đi bộ, xe đạp thay vì đi xe máy.
- Gia đình tổ chức các buổi cắm trại, vừa để sinh hoạt tập thể, vừa cho các em tăng vận động ngoài trời.
Cuộc chiến chống thừa cân béo phì cần phải kéo dài suốt đời và đòi hỏi sự kiên trì của cả cha mẹ lẫn các em. Một khi có được nhận thức tốt và lối sống lành mạnh đã thành thói quen thì các em sẽ dễ kiểm soát cân nặng của mình trong tương lai.
BS Trần Mỹ Loan
Trung tâm Dinh dưỡng, TP.HCM
