Nghệ thuật khen ngợi, động viên bé

 8/20/2020 |  Admin   343 lượt xem

(nuoitre.com) - Trong quá trình hình thành và phát triển nhân cách của bé, tất cả các tác động của người lớn, đặc biệt là cha mẹ luôn tạo nên những dấu ấn quan trọng. Vì thế, làm thế nào để trách phạt hoặc khen ngợi bé đúng cách luôn thu hút sự quan tâm của các bậc phụ huynh. Đừng cho rằng chỉ khi trách phạt mới cần cân nhắc! Khi khen ngợi không đúng cách, hệ lụy của nó cũng rất nhiều!

Nghệ thuật khen ngợi, động viên bé
 

Vào tiểu học là một bước ngoặc của cuộc đời bé. Ở “cung đường mới” này, bé tham gia hàng loạt các hoạt động có sự khác biệt về chất so với lứa tuổi trước đó. Đặc biệt nhất là hoạt động học tập. Song song đó, ý thức của bé về bản thân không đơn giản chỉ là “nguyện vọng độc lập” mà còn là mong muốn khẳng định vai trò “công dân”, vị trí của một thành viên trong một tổ chức với cơ cấu rõ ràng, với những nội quy trường lớp đã được bé thuộc nằm lòng. Hoạt động mới, nguyện vọng mới, năng lực mới hình thành một cách đồng loạt ở bé đòi hỏi cha mẹ phải có những tác động phù hợp trong việc khuyến khích, động viên để lời khen được bé tiếp thu và có giá trị củng cố hành vi tích cực cho bé.
 
Lời khen không thể mơ hồ
Ở lứa tuổi tiểu học, các bé nhìn nhận sự việc, hiện tượng xung quanh mình một cách trực tiếp và cụ thể. Chính vì thế, lời khen của cha mẹ dành cho bé cần phải xác định nội dung một cách chi tiết, có “minh chứng”. Những lời ngọt ngào, có cánh: “Con của mẹ giỏi quá!”, “Con là một đứa trẻ tuyệt vời!”,… cần phải được thay thế bằng những phát biểu nhìn nhận sự cố gắng của bé trong từng việc làm, hành vi. Chẳng hạn: “Điểm 10 cho thấy con đã rất cố gắng, con thấy chưa, con làm được mà, luôn cố gắng như vậy nhé!” hoặc: “Con cho bạn mượn bút chì là việc tốt, bạn bè phải giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn thì mới là bạn bè, đúng không?!” hay “Mẹ yên tâm về con rồi đó, con tự biết quét nhà giúp mẹ là điều đáng khen vì mẹ sẽ đỡ vất vả hơn một chút, con sẽ nhận nhiệm vụ quét nhà luôn chứ?!”.
 

Không bao gồm sự tâng bốc
Các bé ở độ tuổi tiểu học đã ý thức rất rõ về bản thân mình. Bé đã có khái niệm khá đầy đủ về bản thân và diễn ra sự định hình về bản thân một cách mạnh mẽ. Do đó, cha mẹ cần lưu ý đánh giá đúng năng lực và sự đóng góp của bé để đưa ra lời khen. Những lời có cánh dễ khiến bé ảo tưởng về năng lực bản thân và tỏ ra kiêu ngạo. Điều này càng dễ trở thành hiện thực hơn khi để bé chứng kiến việc cha mẹ nhiệt tình khoe với người quen về những thành tích “đáng nể” của mình kèm theo những lời xuýt xoa: “Bé giỏi lắm đó!”.

Nghệ thuật khen ngợi, động viên bé


Khen ngợi và trả công là khác nhau
Mục đích của việc khen ngợi là giúp bé nỗ lực hơn nữa, phát triển tư duy và biến hành vi tích cực trở thành một đặc trưng trong nhân cách. Một trong những cách khen ngợi là sử dụng phần thưởng bằng hiện kim hoặc hiện vật. Đây không phải là điều xấu, nhưng cha mẹ cần khéo léo trong việc đưa ra phần thưởng. Nếu tất cả mọi hành vi đều có thưởng và mọi sự khuyến khích đều theo kiểu “nếu con làm được thì bố mẹ sẽ mua cho con…” là điều không được khuyến khích. Việc này dễ hình thành trong nhận thức của bé “làm được để lấy quà” – quan niệm về sự đổi chác. Hãy cho bé thấy tùy mức độ sự cố gắng, tùy tình hình, tùy hoàn cảnh gia đình mà bé sẽ nhận được phần thưởng vào lúc nào, ra sao và thưởng chỉ mang tính tượng trưng cho việc cha mẹ ghi nhận sự nỗ lực của bé.

Động viên bằng cách ghi nhận thành quả
Cha mẹ hãy cố gắng đừng lấy chuẩn năng lực của một bé khác để đòi hỏi biểu hiện ở con mình. Kết quả việc bé làm đôi khi không xuất chúng, nhưng hãy nhận ra đó là sự cố gắng hết mình của bé, sự tiến bộ của ngày hôm nay so với ngày hôm qua của chính bé. Đồng thời, hãy xem bé như một người công dân thực thụ trong gia đình. Một số lời khen “hôm nay con quét nhà sạch hơn hôm qua nè”, “con không nói chuyện trong lớp nên hôm nay con không còn bị ghi tên lên bảng nữa rồi”, “hôm nay con nhặt rau phụ mẹ nên mẹ nấu ăn nhanh hơn nè”, “bài chính tả được 8 điểm, con thấy chưa, cố gắng là được mà!”... giúp bé cảm thấy làm việc có ích, được tôn trọng và cố gắng hơn. Bên cạnh đó, tự bản thân bé hình thành được thói quen làm việc ngăn nắp, khoa học hơn sau mỗi lần thực hành công việc.
 
ThS Tô Nhi A
Trường Cao đẳng Sư phạm TW TP.HCM

liên quan

Bé 6 - 12 tuổi cần gì để phát triển tốt nhất?  350

 8/20/2020  | 

Ở giai đoạn này, ngoài nhu cầu nuôi sống cơ thể và cho các hoạt động, bé cần chế độ dinh dưỡng "đặc biệt" hơn để phát triển trí óc, phụ vụ cho học tập.

Xem chi tiết 

Bữa sáng đủ dinh dưỡng, bé học tốt hơn!  306

 8/20/2020  | 

Khi bé bước sang lứa tuổi tiểu học, nhiều cha mẹ nghĩ rằng bé đã lớn nên không còn chăm sóc dinh dưỡng như lúc còn nhỏ. Thế nhưng, chính trong giai đoạn này, dinh dưỡng lại đóng vai trò quan trọng để bé phát triển hoàn chỉnh cả về thể chất lẫn tinh thần, đồng thời cung cấp đủ năng lượng cho bé học tập.

Xem chi tiết 

Bữa trưa cho bé đến trường  424

 8/20/2020  | 

Hiện nay, ở Việt Nam, hầu hết các bé đều được ăn trưa tại trường (bán trú). Tuy nhiên, bạn cũng có thể tự chuẩn bị bữa trưa cho bé, vừa đảm bảo vệ sinh mà bé sẽ ăn ngon miệng hơn. Khi chuẩn bị bữa trưa cho bé, bạn cần kết hợp nhiều món ăn và lưu ý cung cấp cho bé đầy đủ các thành phần dinh dưỡng từ các nguyên liệu chế biến.

Xem chi tiết 

Chăm sóc đúng cách cho bé  360

 8/20/2020  | 

Giai đoạn 6 - 12 tuổi là bé bắt đầu phải tự lập, học tập và giao tiếp xã hội. Do vậy, cha mẹ cần chuẩn bị những trang bị cơ bản về cả thể chất và tâm lý cho bé.

Xem chi tiết 

Chăm sóc răng đúng cách khi bé thay răng  322

 8/20/2020  | 

Thông thường, khi bé 6 tuổi, răng sữa bắt đầu lung lay và rụng đi, nhường chỗ cho răng vĩnh viễn. Quá trình này diễn ra và kéo dài đến khi bé 12 tuổi.

Xem chi tiết 

Cách đơn giản và đúng nhất để theo dõi sự phát triển của bé  350

 8/20/2020  | 

Dù đã cung cấp cho bé một chế độ dinh dưỡng và sự phát triển tốt nhất, bạn vẫn băn khoăn “Bé đã ăn uống hợp lý và phát triển khỏe mạnh chưa?”. Nhiều khi bạn loay hoay so sánh bé này với bé khác. Cách đơn giản và đúng nhất để theo dõi sự phát triển của bé là thông qua thước đo chỉ số khối cơ thể (BMI) theo từng độ tuổi.

Xem chi tiết 

Bé tiểu học cần ăn bao nhiêu?  310

 8/20/2020  | 

Đối với các bé trong độ tuổi tiểu học, dinh dưỡng cần được quan tâm, bởi nó ảnh hưởng đến sức khỏe và học tập của bé.

Xem chi tiết 

Cho bé nụ cười tươi sáng   314

 8/20/2020  | 

Các bé ở lứa tuổi tiểu học có hệ răng hỗn hợp (vừa có răng sữa vừa có răng vĩnh viễn) nên việc chăm sóc, giữ gìn vệ sinh răng miệng là hết sức cần thiết.

Xem chi tiết 

Chọn thực phẩm bổ dưỡng cho bé  302

 8/20/2020  | 

Những năm cuối tiểu học, bé phát triển nhanh chóng, đặc biệt là bé gái. Lúc này, các bé cần nhu cầu cao cả về lượng và chất (khoảng 2.200 kcal – 2.400 kcal), tương đương với lượng ăn của người trưởng thành. Nếu không cung cấp đúng và đủ, bé sẽ bị thiếu hụt dinh dưỡng, dẫn đến mất cơ hội phát triển hết tiềm năng về tầm vóc cũng như khả năng học tập lâu dài.

Xem chi tiết 

Có nên cho bé vận động nhiều?   322

 8/20/2020  | 

Câu trả lời là: nên. Các hoạt động vui chơi rất cần thiết để bé phát triển lành mạnh.

Xem chi tiết 

Đặc điểm thể chất của bé 6-12 tuổi  1156

 8/20/2020  | 

Cơ thể trẻ em có những đặc điểm riêng về cấu tạo, phát triển và sinh lý của từng thời kỳ. Giai đoạn từ 6 - 12 tuổi là thời kỳ niên thiếu của bé.

Xem chi tiết 

Dạy bé sử dụng Internet đúng cách  307

 8/20/2020  | 

Internet chứa đựng cả thế giới kiến thức rộng lớn và những điều hấp dẫn có thể mở rộng tâm hồn cho bé. Những kiến thức phù hợp với lứa tuổi sẽ giúp giáo dục và nâng cao kiến thức cho bé. Vậy, bạn phải làm sao để bé tiếp xúc và sử dụng với internet đúng đắn và an toàn?

Xem chi tiết 

Béo phì ở lứa tuổi "tiền teen"  346

 8/20/2020  | 

Lứa tuổi tiền teen (9-12 tuổi), do tâm sinh lý có nhiều xáo trộn nên nhiều bé có phản ứng đối phó bằng cách nhịn ăn, giảm ngủ, sống khép kín vì mặc cảm, dẫn đến suy nhược cơ thể, rối loạn tâm lý… Ngược lại, có nhiều bé phản ứng lại tình trạng thay đổi này bằng thái độ bất cần: ăn uống vô độ, ngủ nghỉ, chơi không theo giờ giấc để chứng tỏ mình đã lớn nên dễ dẫn đến dư cân, béo phì…

Xem chi tiết 

Hãy cho bé ăn sáng đủ, mẹ nhé!  316

 8/20/2020  | 

Bữa ăn sáng là cần thiết với bé và không quá khó để chuẩn bị bữa sáng đầy đủ chất dinh dưỡng cho bé nếu các bậc cha mẹ thấy được tầm quan trọng của nó và khéo léo chuẩn bị.

Xem chi tiết 

Nhu cầu dinh dưỡng của bé tiểu học  324

 8/20/2020  | 

Các bé trong giai đoạn này cần bổ sung dinh dưỡng đầy đủ vì cơ thể đang lớn nhanh. Các bữa ăn cần được phân bổ hợp lý về giờ giấc, cân bằng về dinh dưỡng và điều độ hằng ngày.

Xem chi tiết 

Bé tò mò giới tính  337

 8/20/2020  | 

Từ khi còn rất nhỏ, bé đã có những thắc mắc ban đầu về giới tính. Càng lớn hơn, những biến đổi về các yếu tố sinh học khiến bé cảm nhận rõ sự thay đổi của cơ thể, khiến bé tò mò muốn tìm hiểu. Đó là sự phát triển phù hợp với quy luật.

Xem chi tiết 

Nhu cầu sữa ở bé tuổi tiểu học  319

 8/20/2020  | 

Chị Mai Hương, mẹ của bé Quốc Bảo (7 tuổi) than: Trước đây, khi bé còn nhỏ, bé uống rất nhiều sữa, thế nhưng từ khi bé vào lớp Một đến nay, bé chỉ uống một ly nhỏ vào mỗi 8 giờ tối. Chị rất lo bé thiếu sữa sẽ chậm phát triển chiều cao. Thế nhưng, quả thật, chị cũng không còn biết cho bé uống sữa vào lúc nào vì bé học cả ngày ở trường, chiều về lại phải học thêm với cô giáo đến tối.

Xem chi tiết 

Những thay đổi ở bé lên 6  347

 8/20/2020  | 

Bé 6 tuổi có nhiều sự thay đổi bất ngờ. Sự hỗ trợ kịp thời của cha mẹ sẽ giúp bé vững vàng vượt qua những khó khăn của cuộc sống.

Xem chi tiết 

Ở Mỹ, các bé tiểu học được học gì?  324

 8/20/2020  | 

Khác nhau về văn hóa, giáo dục, điều kiện cũng như quan niệm sống, các bé tiểu học ở Việt Nam hay ở Mỹ đều cần trải qua những bước đầu tiên trên con đường tiếp nhận tri thức. Hãy cùng tham khảo để biết trẻ em Mỹ được học những gì ở độ tuổi này nhé!

Xem chi tiết 

Tập cho bé có thói quen ăn uống lành mạnh  311

 8/20/2020  | 

Ở độ tuổi tiểu học, bé ít ốm vặt và ít rối loạn tiêu hóa hơn so với những năm đầu đời. Bé cũng bắt đầu có kiến thức cơ bản về thực phẩm từ những bài học ở trường. Đây là thời điểm thích hợp để cha mẹ tập cho bé có thói quen ăn uống tốt, làm nền tảng cho bé phát triển khỏe mạnh sau này.

Xem chi tiết 
Like Fanpage Để Ủng Hộ Chúng Tôi Duy Trì Website